Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2012

Πυρηνελαιουργείο Χατζή - Κορφαλώνας Κισσάμου

Ο Κορφαλώνας είναι ένα μικρό ψαροχώρι, με μια ήσυχη παραλία, λίγες ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και μια όχι τόσο δημοφιλή παραλία στο μέσο του κόλπου της Κισσάμου, πολύ κονά στην εθνική οδό Χανίων -Κισσάμου.
Σε αυτό λοιπόν το χωριό ακριβώς πάνω στην παραλία, βρίσκεται εγκαταλελειμένο και έρημο πια, το κουφάρι του παλιού πυρηνελαιουργείου της περιοχής του Χατζή.
Πρόκειται για μια τεράστια βιομηχανική μονάδα που πρέπει να εξυπηρετούσε μεγάλο μέρος των αναγκών των ελαιοπαραγωγών της περιοχής.
Επεξεργάζονταν την πυρήνα και παρήγαγαν πυρηνέλαιο,πυρηνόξυλο και σαπούνι, κάτι αντίστοιχο με το φημισμένο εργοστάσιο της ΑΒΕΑ στα Χανιά.
Το πότε ακριβώς έκλεισε το εργοστάσιο παραμένει ένα μυστήριο, αλλά πρέπει να έχουν παρέλθει τουλάχιστον 20 χρόνια από τότε.
Το εργοστάσιο καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση, τοποθετημένο μόλις λίγα μέτρα από εκεί που σκάει το κύμα, φανταστείται τι μόλυνση θα έχει υποστεί η θάλασσα τόσα χρόνια από τη λειτουργία του και τι ποσότητα κατσίγαρων (τα απόβλητα από την επεξεργασία του ελαιόκαρπου) και λοιπών εργοστασιακών λυμάτων θα έχει καταλήξει στη θάλασσα με τις ανάλογες επιπτώσεις στο υποθαλάσσιο και όχι μόνο περιβάλλον.
Περιβάλλεται από ένα πανύψηλο μαντρότοιχο που κρύβει τη θέα, έχει τεράστιες δεξαμενές αποθήκευσης της πυρήνας, τρία μεγάλα φουγάρα, λοιπές εγκαταστάσεις και πολλές εξωτερικές αποθήκες, μισογκρεμισμένες πια στην παραλία.
Οπωσδήποτε πρόκειται για μια επιβλητική εγκατάσταση που ξεχωρίζει από μακριά, κατά μήκος της μεγάλης κισσαμίτικης παραλίας, από τα Νωπήγεια μέχρι και το Καστέλι.
Πλέον έχει αφεθεί στη φθορά του χρόνου να σαπίζει από την ανελέητη θαλασσινή υγρασία, αλλά σίγουρα αποτελεί ένα σύγχρονο μνημείο της ελαικομίας στην Κρήτη.
Το πραγματικό όνομα του ιδιοκτήτη του ήταν Μαζοκοπάκης, αλλά επικράτησε το στου Χατζή, εξαιτίας του ότι εκείνος είχε πάρει το χατζηλίκι, δηλαδή ένα εθιμοτυπικό προσωνύμιο μουσουλμάνων και χριστιανών, σημαίνοντας το προσκύνημα που έχει κάνει αυτός που το φέρει στον τόπο της θρησκείας του, εν προκειμένω το αραβικό χατζ που σημαίνει ταξίδι σε ένα ιερό μέρος.
Τις ελάχιστες πληροφορίες που αναφέρω για την ιδιοκτησία του εργοστασίου, αλλά και την προέλευση του όρου χατζηλίκι, τις βρήκα στο κισσαμίτικο ιστολόγιο hatzikos.blogspot.com.
Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι τραβηγμένες με το κινητό μου τον περασμένο Οκτώβριο.


Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Μινωικός τάφος - Μάλεμε Χανίων

Μόλις πρόσφατα ανακάλυψα την ύπαρξη ενός ιστορικού αρχαιολογικού μνημείου της Μινωικής Κρήτης, τον υστερομινωικό θολωτό τάφο που υπάρχει στο ιστορικό από τη μάχη της Κρήτης χωριό του Μάλεμε, σε απόσταση 17 χιλιομέτρων από τα Χανιά.
Ο ιστορικός αυτός τάφος βρίσκεται πολύ κοντά στο Γερμανικό Νεκροταφείο πεσόντων της Μάχης της Κρήτης, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα στο ύψωμα Καυκάλα, με ευδιάκριτο καλοσχηματισμένο μονοπάτι, να οδηγεί τον επισκέπτη στην είσοδο του τάφου.
Ο τάφος ανακαλύφθηκε τυχαία στις αρχές του περασμένου αιώνα, αλλά δυστυχώς του αφαιρέθηκαν όλα τα πολύτιμα αντικείμενα που υπήρχαν και σαν να μην έφτανε αυτό, με τους γερμανικούς βομβαρδισμούς το Μάιο του 1941 για την κατάληψη του στρατηγικού αεροδρομίου του Μάλεμε, η στέγη του κατέρρευσε.
Εκ νέου ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν το 1966 από τον αρχαιολόγο Κ.Δαβάρα και το 1970 ο τάφος αναστηλώθηκε ουσιαστικά στη σημερινή του κατάσταση και μορφή.
Ο τάφος είναι κτιστός και χρονολογείται στη δεύτερη Υστερομινωική περίοδο, από ογκόλιθους πωρόλιθου με ύψος 4 μέτρα, τετράγωνη κάτοψη και δρόμ μήκους 13 μέτρων να οδηγεί σε αυτόν.
Η είσοδος έχει ύψος 3 μέτρα και πλάτος 1.60 μέτρα με μεγάλο υπέρθυρο.
Είναι πολύ καλά κρυμμένος ανάμεσα στους ελαιώνες του υψώματος, πολύ κοντά στο γερμανικό νεκροταφείο, διατηρημένος σε πολύ καλή κατάσταση χωρίς να είναι ευρέως γνωστός.
Τις πληροφορίες για τα αρχιτεκτονιά χαρακτηριστικά του τάφου τις πήρα από τον ιστότοπο του υπουργείου Πολιτισμού, ενώ ακολουθεί και πλήθος εικόνων (δικές μου όλες) από το εσωτερικό και την είσοδο του μινωικού τάφου.