Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2012

Αρκουδόσπηλιος - Ακρωτήρι Χανίων

Το Σπήλαιο της Αρκούδας ή Αρκουδόσπηλιος ή σπήλαιο της Παναγίας της Αρκουδιώτισσας, βρίσκεται στο Ακρωτήρι Χανίων σε απόσταση δύο χλιομέτρων από τη μονή Γουβερνέτου.
Η ιστορική και σταυροπηγιακή μονή Γουβερνέτου βρίσκεται 3 χιλιόμετρα μετά τη διάσημη μονή Τζαγκαρόλων στο Ακρωτήρι σε ένα άνυδρο βουνό με θαμνώδες τοπίο και ένα θεόρατο φαράγγι να χάσκει κυριολεκτικά από κάτω.
Από το μοναστήρι ξεκινάει ένα κατηφορικό πλινθόκτιστο καλντερίμι που μετά από περπάτημα 15 λεπτών σε φέρνει μπροστά στην είσοδο του σπηλαίου.
Το μονοπάτι αυτό ύστερα συνεχίζει προς το φαράγγι Αυλάκι, το οποίο πολλοί ακολουθούν για να βρεθούν στο αρχαιότερο μοναστήρι της Κρήτης, τη μονή Καθολικού.
Όπως γίνεται αντιληπτό όλη η περιοχή προσφέρει πολλές ευκαιρίες για εξερεύνηση και βόλτα, ανακαλύπτοντας μερικά από τα ιστορικότερα σε αξία σημεία της δυτικής Κρήτης.
Το σπήλαιο χρωστάει το όνομά του σε έναν τεράστιο μαρμάρινο σταλαγμίτη που έχει πραγματικά τη μορφή της αρκούδας και ξεχωρίζει στη μέση του σπηλαίου.
Στην αρχαιότητα ο σταλαγμίτης αυτός έκανε τη σπηλιά λατρευτικό χώρο της θεάς Άρτεμης, ενώ τα ερείπια του ναού της Αρτέμιδος είναι διάσπαρτα εκτός του σπηλαίου.
Ουσιαστικά το μοναδικό άξιο λόγου αξιοθέατο του σπηλαίου είναι αυτός ο βράχος που θυμίζει το ζώο της αρκούδας, ο οποίος είναι εντυπωσιακός σε ύψος.
Ο εσωτερικός διάκοσμος της σπηλιάς είναι ταλαιπωρημένος και όχι τόσο εντυπωσιακός, όπως αυτός άλλων σπηλαίων της Κρήτης, τόσο λόγω του καιρού, όσο και των ανθρώπινων επεμβάσεων στη σπηλιά ανά τους αιώνες.
Η οροφή του σπηλαίου είναι κατάμαυρη από φωτιές που ανάβουν οι πανηγυριώτες κάθε παραμονή του εορτασμού της μικρής εκκλησίας της Υπαπαντής που υπάρχει δίπλα από τη σπηλιά.
Το εκκλησάκι αυτό είναι αφιερωμένο στην Παναγία την Αρκουδιώτισσα και γιορτάζει κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου, ανήμερα της Υπαπαντής του Χριστού, προσελκύοντας μεγάλο αριθμό πιστών που ανάβουν φωτιές μέσα στο σπήλαιο και γι' αυτό το λόγο είναι μαυρισμένη η οροφή του.
Το όνομα της σπηλιάς προέρχεται από το σταλαγμίτη με μορφή αρκούδας που ετοιμάζεται να πιει νερό, που βρίσκεται κοντά στην είσοδο της σπηλιάς. Μπροστά από την «αρκούδα» υπάρχει μια μικρή λιμνούλα με νερό. Σύμφωνα με τον μύθο, η Παναγία πέτρωσε την αρκούδα που έκλεβε το δυσεύρετο στην περιοχή νερό από τους μοναχούς του σπηλαίου, οι οποίοι υπέφεραν από τη δίψα.
Εικάζεται ότι πολύ παλαιότερα το σπήλαιο ήταν κοίτη ποταμού, αλλά σήμερα έχει πάψει να υφίσταται, αποτελείται δε από έναν μεγάλο θάλαμο με το διάκοσμο και το χαρακτηριστικό σταλαγμίτη της αρκούδας στο κέντρο του και από έναν πολύ μικρότερο σε έκταση και άνεση χώρου θάλαμο, όπου δε μπορεί να εισέλθει ανθρώπινο σώμα λόγω της στενότητάς του.
Επίσης στη σπηλιά έχουν βρεθεί ανάγλυφες επιγραφές αφιερωμένες στον Απόλλωνα και την Άρτεμη.
Όπως ανέφερα και νωρίτερα στον ίδιο χώρο υπάρχουν τα ερείπια του ναού της Αρτέμιδος, αλλά και το παρεκκλήσι της Παναγίας της Αρκουδιώτισσας, εξ ου και το όνομα Αρκουδόσπηλιος.
Πρώτη φορά είχα επισκεφθεί το σπήλαιο το 1992 με τους δικούς μου και μου είχε κάνει εκπληκτική εντύπωση η εικόνα του αρκουδόμορφου βράχου και είχε εντυπωθεί βαθιά στη μνήμη και το μυαλό μου.
Το Σεπτέμβριο του 2011 ξαναπήγα στο σπήλαιο μαζί με ένα φίλο μου και είχα την ευκαιρία να τραβήξω αρκετές φωτογραφίες από τη σπηλιά και να ξαναθαυμάσω αυτό το αριστούργημα.
Η επίσκεψη αυτή στο σπήλαιο συνδυάστηκε βεβαίως με κατάβαση στο απάτητο φαράγγι Αυλάκι που καταλήγει στη θάλασσα, αλλά και στην ιστορική μονή Γουβερνέτου.

                                   Απόψεις από το σπήλαιο της Αρκούδας

     
                                     Ο σταλαγμίτης με τη μορφή της αρκούδας


                                           Ο αρχαίος ναός της θεάς Άρτεμης

                                       
                                   Το παρεκκλήσι της Παναγίας της Αρκουδιώτισσας